Ngày nay những sản phẩm được làm từ giấy đang rất phổ biến trong mọi hoạt động của cuộc sống. Nhưng có mấy ai biết được giấy có từ đâu không? Và lịch sử hình thành phát triển ra sao?
Nguồn gốc ra đời và lịch sử của giấy
Trước đó, khi mà chưa có giấy, để ghi chép các sự kiện thì con người sử dụng hình vẽ khắc trong các hang động, các tấm đất sét. Sau đó con người sử dụng da để lưu trữ, rồi sử dụng giấy cối và ghi lên các thanh tre. Vậy thì giấy đã xuất hiện như thế nào để đến giờ trở thành thứ không thể thiếu trong cuộc sống?
Giấy về cơ bản là một dạng vật liệu được làm từ chất xơ. Độ dày của chúng chỉ dày từ vài trăm mm cho đến vài cm, có nguồn gốc từ thực vật. Bằng lực liên kết hydro, giấy được tạo ra mà không cần đến chất kết dính nào khác.
Người phát minh ra giấy được cho là Thái Luân – một thái giám Trung Quốc vào thế kỷ thứ 1, khoảng năm 105 sau công nguyên, dưới triều Hán.
Dâng các mẫu giấy này lên cho vua thời đó nên Thái Luân được phong quý tước quý tộc và chức quan trong triều đình. Nhưng không hiểu sao sau đó ông bị quan triều đình hợp mưu gây rắc rối nên bị nhà vua ghét bỏ. Cuối cùng, Thái Luân tắm rửa sạch sẽ, mặc áo quần thât đẹp, uống thuốc độc rồi lên giường nằm.
Giấy được làm ra như thế nào?
Nguyên liệu chính là từ các sợi bên trong của vỏ cây dâu (dâu tằm), cây cần sa, cây Thụy Hương. Đến thế kỷ 19, xuất hiện tình trạng thiếu bông khiến con người phải tìm ra vật liệu thay thế là gỗ. Con người về sau nhận thấy gỗ là chất liệu tốt nhất để làm gỗ. Nhưng gỗ liệu có thể tồn tại mãi không khi mà tài nguyên rừng chỉ có giới hạn. Chính vì thế mà con người tìm ra phương pháp tái chế lại giấy. Và công nghệ giấy kraft chính là kĩ thuật tái chế giấy hiện đại và thông dụng nhất hiện nay.
Các nguyên liệu để làm giấy được cắt vụn và giã nhỏ trộn với nước thành bột lỏng. Sau đó hỗn hợp được múc ra một cái rây nổi trên mặt nước. Lưới ở dưới đáy rây được gắn vào khung. Mỗi tờ giấy dược múc ra và làm khô trong rây. Vì thế cần phải có rất nhiều rây. Kĩ thuật này đã được lan truyền đến người Thái Lan vào khoảng năm 300.
Khoảng năm 600 thì kĩ thuật này được cải tiến khi được sử dụng rây múc lan truyền ở Triều Tiên và sau đó là Nhật Bản. Và kĩ thuật này vẫn còn được sử dụng cho đến ngày nay.
Ở Nhật Bản, họ cải tiến thêm bằng cách pha vào bột của sợi giấy nhựa từ rễ của cây bụp mì. Các sợi được phát tán đều hơn và không bị vón cục. Loại giấy này được gọi là giấy Nhật (Washi).
Ở châu Âu sau này giấy được ép từng chồng, giữa hai tờ giấy có lót một tấm vải hay nỉ (phớt). Qua đó mà quá trình làm khô giấy được tăng nhanh hơn và giấy được nén chặt lại.
Ngay từ thế kỷ thứ 2, khăn tay bằng giấy đã có ở Trung Quốc. Tờ báo Bắc Kinh là tờ báo giấy đầu tiên phát hành năm 363.
Thế kỷ thứ 6 bắt đầu sản xuất ra giấy vệ sinh từ giấy rơm rạ rẻ tiền nhất.
Với sự mở rộng của Con đường tơ lụa, Trung Quốc đã sản xuất giấy truyền bá sang Việt Nam và Triều Tiên từ thế kỷ thứ 3, sang Nhật Bản vào thế kỷ thứ 4. Cuối thế kỷ thứ 7 được truyền sang các nước Ấn Độ, Nepal, Pakistan và Bangladesh.
Tiền bằng giấy bắt đầu được áp dụng ở Việt Nam bắt đầu từ năm 1396 (năm Hồng Vũ thứ 29).